PIBINA'S
SCHILDERIJ
fragment uit het reisverslag van 7 december '03
[Mendoza, Argentinië, december 2003]
De laatste avond eten we voor de tweede keer in een klein restaurantje
waar het goed toeven is. Aan de muur hangt wonderschone kunst van de
schilderes Pibina Refosco, zo lezen wij, volgens de bediening is ze
erg bekend. Er hangt één schilderij tussen van vier indianenkinderen
die prachtig boven onze bank zou passen.

Met alleraardigste kunstenares
Piniba Refosco
Maar omdat we de volgende dag terugreizen
naar Santiago lijkt het ons onmogelijk nog tot zaken te kunnen komen,
laat staan het werk in Nederland te krijgen. Jammer maar helaas. Maar
één van de obers haalt zijn mobieltje te voorschijn en
belt Pibina, opdat ze naar het restaurant komt. Ze verblijft blijkbaar
in Mendoza. Het gaat allemaal heel snel maar voor we het weten zit Jut
op een beroemde kunstenares te wachten en is Henk onderweg naar het
hotel om het fototoestel te halen. Jut is nerveus: als het maar geen
diva is... Een kwartiertje later komt er een wonderschone, charmante
vrouw van rond de 60 binnen. Een warme glimlach komt Jut tegemoet lopen.
Ze zijn beiden even nerveus, blijkt al snel. Het klikt goed en het gesprek
loopt prima. Pibina is vereerd dat ze ons het doek kan verkopen, ze
is zelfs bereid de prijs te verlagen, echter... Hoe krijgen we het doek
het land uit? Ze wijst erop dat je in Nederland flinke invoerrechten
moet betalen als je het op de normale wijze invoert en dat wil ze ons
besparen. En het kan helaas niet via de post worden verstuurd want het
is niet oprolbaar. Maar ze heeft een oplossing. We moeten haar de volgende
dag terugbellen op haar hotelkamer, dan weet ze meer over de mogelijkheden.
Zo gezegd zo gedaan. De volgende morgen belt Jut haar. Haar echtgenoot
neemt de telefoon op. We spreken af in hun hotel zodat we de zaken rustig
kunnen bespreken. Ze blijken in één van de duurste hotels
suites van Mendoza te verblijven, het lijkt wel maffia, haha. We stappen
naar de receptioniste die onze reiskleding ten zeerste afkeurt, maar
ja, we hebben een afspraak dus "we mogen wachten in de lounge".
Na 5 minuten komen er drie mensen op ons af: een oudere, charmante man,
een jonge vent en... Pibina met een mega-grote zonnebril op. Een hele
delegatie. En dat voor een schilderij met een paar straatkinderen, zou
je zeggen. De jonge vent blijkt hun zoon te zijn. De man van Pibina
is Clever (zijn naam) en is een gepensioneerde piloot. Ze zitten tijdelijk
in dit hotel omdat hun huis met privégolfbaan op dit moment nog
gebouwd wordt. Hij praat engels met ons, "want dan begrijpen we
elkaar het best". Wij hebben hier een iets ander idee over (zij
engels is ruk), maar spelen het spel leuk mee. "Well", zegt
hij "we are here to solve your problem..." Okeeeeee, denken
wij, welk problem? Oh ja, de uitvoer van het schilderij. Hij legt uit
dat de problem niet zozeer de invoerrechten zijn die wij moeten betalen
in Nederland, maar: je krijgt zo´n schilderij normaalgesproken
onmogelijk Argentinie uit i.v.m. de enorme bureaucratie. "Dus",
zegt Clever clever - zijn zoon heet ook Clever dus zijn ze beiden clever
-"moeten we een ander oplossing bedenken..." Jawohl. "Maar
het gaat lukken," zegt Clever hoopvol, "we voeren het schilderij
met een container wijn het land uit en melden jullie zo snel mogelijk
op welk adres jullie het doek kunnen afhalen..." Ha! Dat is een
goed idee, vinden wij best een leuk avontuur! Pibina heeft tijdens het
hele gesprek haar mond amper open gedaan, maar lijkt met alles akkoord
te gaan. Het meest vriendelijk is nog wel dat we het doek pas hoeven
te betalen als we het daadwerkelijk ontvangen hebben. Wij gaan helemaal
akkoord! Gegevens uitgewisseld, tip top. We worden door alledrie stevig
gezoend, Pibina benadrukt nog eens hoe "preciosos" ze ons
vindt en dan scheiden onze wegen zich. Omdat wij toch nog een tijdje
op reis zijn hebben ze alle tijd om het schilderij in Nederland te krijgen,
dat geeft hen alle mogelijkheden, we houden per mail contact over de
stand van zaken... Wat zou het geweldig zijn als dat doek over een tijdje
in ons bezit is, een herinnering aan Zuid-Amerika en een bijzondere
ontmoeting met Pibina Refosco.
[Zwolle, Nederland, december
2004]
De man van Pibina, Clever Refosco, heeft vreselijk zijn best gedaan
om het schilderij met een partij wijnflessen in een container van Buenos
Aires naar Nederland te krijgen. Maar het lijkt niet te lukken. Dan
horen we een tijd niets van hem. Met reden. In een email meldt hij dat
Pibina een verkeersongeluk heeft gehad. Maar ze heeft het overleefd
en gaat een traject van revalidatie tegemoet. We zijn er zeer van geschrokken.
Toch maakt Clever zich druk over het schilderij en hoe hij het naar
Nederland moet verschepen. Wij smeken hem het schilderij te laten voor
wat het is en zich met belangrijkere dingen bezig te houden, zijn vrouw
heeft nu al zijn aandacht nodig. Een maand later schrijft hij dat het
met Pibina stukken beter gaat en dat ze haar oude leven weer wat op
lijkt te kunnen pakken. Gelukkig. Hij vertelt ook dat een atelier in
Buenos Aires een manier heeft gevonden om het schilderij naar Nederland
te versturen. Gewoon via DHL op naam van het atelier.

Eindelijk boven de bank!
En inderdaad, een week later belt DHL
ons om te vragen hoe we de BTW en de invoerrechten over het schilderij
willen betalen. Als we vragen om welk bedrag dit gaat, roept de DHL-meneer
doodleuk dat het om 600 dollar gaat. Mijn god, 600 dollar??? Dat is
niet de bedoeling, de bedoeling was om het schilderij buiten de invoerrechten
te houden! Maar dit lijkt mislukt. Paniekerig schrijven we naar Clever
dat er iets mis is gegaan. Maar als we later nog eens contact opnemen
met DHL, blijkt het enige dat we moeten betalen een BTW-bedrag van 23
euro. Zeker weten? Zeker weten, mevrouw. Dat loopt dus met een sisser
af. Kort daarna levert DHL het schilderij bij ons af en kunnen we eindelijk
genieten van het prachtige 'Niños de la Calle' (Kinderen van
de Straat) in '96 geschilderd door Pibina Refosco. We hoorden kortgeleden
trouwens dat Pibina onlangs voor het eerst weer de stad in is geweest
om... penselen te kopen. Met haar gaat het dus steeds beter. De niños
hangen nu - lekker Hollands - boven onze bank en stralen elke dag een
mooie herinnering aan onze reis de woonkamer in...