DUIKHEMEL INDONESIE - 8 juni 2004

Algemeen
Zonder andere duikplekken op deze wereld tekort te willen doen: Indonesie is de plek waar werkelijk alles te zien is. In de driehoek die wordt gevormd door de Filipijnen, Indonesie en Papua Nieuw Guinea zit een diversiteit die nergens anders in de wereld te vinden is. Er bevinden zich hier meer dan 3000 verschillende vissoorten. Ter vergelijking, de Rode Zee en het Great Barrier Reef hebben maximaal 1500 vissoorten. Wij voelen ons zeer bevoorrecht dat wij in dit gebied hebben kunnen duiken.

Wat valt er te zeggen over dit gebied wat nog niet bekend is? Misschien is het goed om een van de grote gevaren te noemen: coral bleaching, oftewel de verbleking van het koraal. En de gevolgen hiervan kunnen catastrofale gevolgen aannemen. Zo hebben wij gedoken op de Gili-eilanden, ooit een koraalparadijs. Door de gevolgen van El Nino is al het koraal daar nu dood en door dynamietvisserij volledig verwoest. Na 5 jaar komen pas nu de eerste kleine sponsjes weer terug! De genoemde driehoek ligt in landen waar men het niet zo nauw neemt met milieumaatregelen. Hopelijk blijft het koraal bespaart!

Terug naar de prachtig werkelijkheid. De duikomstandigheden zijn over het algemeen bijzonder goed: gemiddeld genomen een zicht van minimaal 15-20 meter bij een temperatuur van 28-29 graden Celsius. Sommige gebieden kennen lastige stromingsduiken maar het onderwaterleven is daar werkelijke spectaculair. Wij hebben gedoken in een shorty tot een 5 mm (?) overall.

Indonesie kent twee seizoenen: het natte en het droge seizoen. Het hoogseizoen voor het duiken begint zo in juli en stopt eind september en zit logischerwijs in het droge seizoen. Het droge seizoen begint zo eind mei begin juni. De duikscholen waar wij mee gedoken hebben zijn over het algemeen professioneel. Ze zijn veelal in handen van buitenlanders. De door ons gehuurde equipment was in een goede staat van onderhoud. Het meenemen van een eigen duikcomputer is een aanbeveling.

De Gili-eilanden (Lombok)
Ten noorden van het eiland Lombok liggen op nog geen halfuur varen de Gili-eilanden, Trawangan, Air en Meno. Van deze drie eilanden is Trawangan de grootste en heeft ook de meeste duikscholen. Op Air zit hoogstwaarschijnlijk de meest interessante. Zo meer daarover. Tot 1998 waren de Gili's een waar koraalparadijs, maar zoals reeds genoemd heeft El Nino hier verschrikkelijk huis gehouden. Al het koraal rondom de eilanden is verdwenen. Een Zwitserse kwam na 6 jaar terug en wist niet wat ze zag tijdens het snorkelen. Het koraal is verder door dynamietvisserij volledig verwoest. Hierdoor is het veel lastiger voor koraal om zich hier weer te herstellen; het heeft nl. een stabiele ondergrond nodig en die is er dus niet meer. De grote vraag is dan ook in hoeverre duiken hier dan nog interessant is. Wij vonden het absoluut de moeite mits je met de juiste mensen gaat. De duikscholen op Trawangan zijn grote opleidingscentra. Het zijn luxe resorts met opleidingsbad, appartementen en luxe restaurants. Wij hebben met een van deze scholen een aantal duiken gemaakt. Dit was op zich best aardig maar geen vergelijking met Reefseekers op Gili Air.


Reefseekers
Reefseekers wordt gerund door twee marine-biologen. Nog nooit hebben wij zoveel geleerd over het onderwaterleven. En dit maakt het duiken op de Gilis zeker interessant. Door het gebrek aan koraal vallen de dieren veel beter op. Elders in Indonesie is het bijna ondoenlijk om frogfish, ghost pipe fish, of leaffish te spotten. Hier lukt dat dus nog wel. Weet echter dat de grote duikcentra zich alleen bezig houden met het spotten van schildpadden en haaien. Er zit zoveel meer!

Komodo National Park
In eerste instantie hadden we niet eens gepland om hier naar toe te gaan. De Lonely Planet gaf aan dat je hier leuk kunt duiken. We zijn uiteindelijk twee weken gebleven en voor ons is Komodo National Park tot op heden het duikhoogtepunt van onze reis. Er zijn twee manieren op in het park te duiken. De eerste dure optie is een liveaboard te regelen op Bali. De tweede optie is reizen naar Labuan Bajo op het eiland Flores en middels dagtrips te duiken. Labuan Bajo is eenvoudig te bereiken vanaf Bali per vliegtuig, wij zijn met de boot gegaan. In Labuan Bajo zitten twee duikscholen en hier hebben wij voor het eerst kennisgemaakt met Reefseekers (zie Gili-eilanden). Zij verdienen nogmaals een grote aanbeveling.

Wat maakt het duiken hier zo speciaal? Komodo NP ligt op het punt waar de koude Indische oceaan de warme Flores zee ontmoet. Hierdoor ontstaat een diversiteit aan onderwaterleven dat zijn weerga niet kent. Harde en zachte koralen, scholen grote en kleine vis, haaien, schildpadden, noem het en het is er. We hebben giant trevallies zien jagen op neon fusiliers, wrasses eieren zien stelen bij damsels, cleaning stations bekeken, echt indrukwekkend! De duikstekken zijn veelal kleine rotseilanden waar gedoken wordt. Wel kan de stroming erg sterk zijn. De beste periode om hier te duiken is augustus en september. Wij zijn niet in de gelegenheid geweest om de zuidkant van het duikgebied te verkennen omdat de hoge zeeen van de indische oceaan dit onmogelijk maken. Dit is in de genoemde periode een stuk rustiger.

Helaas hebben wij niet overal in Indonesie kunnen duiken. Wij hebben hele goede verhalen gehoord over Bunaken. Dit is een eilandengroep in het noorden van Sulawesi. Het duiken kan vanuit Manado en vanaf de eilanden zelf. Ook hebben wij niet gedoken op Bali. Hier schijnt een erg mooie wrakduik naar de Liberty mogelijk te zijn. Ach, er is nog zoveel te zien, we moeten nog maar eens terug komen!

Mocht je ooit in naar Indonesië gaan om te duiken, spijt zul je er niet van krijgen. Hopelijk biedt deze informatie weer een kleine houvast.

Groeten,
Henk en Marieke